Lützerath defendatzeko dei berri bat

Lützerath, edo ekintzaileen artean ezagutzen den bezala, Lützi ZADa (Defendatu Beharreko Zonaldea), oraindik herri hori eta basoa defendatzeko jarraitzen duen baso-kanpamendua da, Garzweilerreko aire zabaleko meatze itzelak irenstetik. Urtarrilean kanporatuko zituztela iragarri zuten, eta ekintzaileek dei egin dute herri horiek eta basoa babestera gerturatzeko. Hemendik, Euskal Herritik, beraien deiarekin bat egiten dugu eta honetaz eguneratuko dugu xehetasun guztiz. Lützerath lebt! (Lützerath bizirik!)

ZADtik jakinarazi dutenez, «urtarrilaren 2tik polizia asko dago bertan, eta barrikada batzuk kendu dituzte dagoeneko». Ekintzaileen arabera, polizia eta RWE enpresa azpiegiturak eraikitzen hasi dira kanpamentua hesitzeko. Haien ustez, «behin hesia eraikita, askoz zailagoa izango da» erresistentziara urbiltzea eta harekin bat egitea, eta hori egun hauetan amaitzea espero dute. Poliziak ere bidaltzen hasi dira, 1000 eguneko. Hori dela eta, Lütziko okupaziora hurbildu eta batzeko deia egin diete pertsona guztiei.

Aurreikusi dutenez, etxetik kanporstzeko saiakerak 1 eta 6 aste artean iraungo du. Baina baikorrak dira, eta jendea lortzea espero dute, basoa okupatzen eta babesten jarraitzeko. Ekintzaileek oraindik zutik dauden etxe batzuk okupatu dituzte. Bitartean, beste asko Holzweiler eta Keyenberg herrietan biltzen dira, Unser Alle kanpamentuan (Gu guztiok).

Beste behin ere, estrategia argia da: basoaren okupazioa bera denez, asmoa izango da makinak blokeatzea eta polizia-unitate berriak modu baketsuan iristea eragoztea, soilik gizakien presentziarekin eta hainbat formula erabiliz, hala nola tripodeak, zutoinak, barrikadak eta beste batzuk (ikus artikulua). Horretarako, kanpoko laguntza ere behar da, hornidurak, materialak eta abar helarazteko. Eta nola ez: kanpotik ere protesta antolatzea eskertuko dute, RWEren eta Alemaniako eta Europako politika energetiko eta klimatiko hipokrita xedea.

Izan ere, Alemaniako klima-ekintzaileek, Ende Gelände edo okupazio hori bera bezalako taldeek aspalditik salatzen duten bezala, klimaren hipokrisia kasu handi baten aurrean gaude: RWE energia-enpresa publikoa da, baina karbonoa albo batean uzteko diskurtsoa errepikatzen duen bitartean, ikatza erretzen (kasu honetan lignitoa) eta erauzten jarraitzen du.

Garzweiler, Hambachen erreplika

Garzweiler meategia Hambach hurbileko eta ezagunenaren ezaugarri berekoa da (ekintzengatik, okupazioengatik eta aurreko erresistentziengatik): biak Ipar Renania-Westfalian daude eta RWE energia-enpresakoak dira. Biek ateratzen dute lignitoa (ikatz marroia), eta RWEk lignito hori erabiltzen du haren Neurath eta Niederaußem zentraletan.

Eta Hambach klima-mugimenduaren erreferentzia eta helburu bihurtu denez, bere herrialdeko klima-erantzukizunaren zuzeneko lotura ikusten dute haren ustiapenean. Ustiapen fase berri honen helburua 600 milioi tona lignito ateratzea da.

Hambach bezala, bere dimentsioak ikaragarri handiak dira: Hambach 43,8 km2-koa da (2017), 85 km2-ko azalera izendatua duena, eta bitartean, Garzweiler I 66 km2-koa da eta Garzweiler II 48 km2-koa, handitu beharrekoa 2006an hasi baitzen eta oraindik 2045era arte ustiatzen jarraitzea aurreikusten dute. Eta Hambach bezala sakonera handikoa: 500 metroko sakonerakoa.

Hambachek bezala, bere bidean aurkitzen duen guztia irensten du, baso eta ekosistemetatik herrietara edo autobideetara, eta eragin horiek ondorengo klimari gehitzen zaizkio, erretzeari dagokionez. Izan ere, bere izena, Garzweiler, irentsi zuen eta bertako biztanleak birfinkatu ziren herri bati dagokio. Hochneukirch herriari itsatsita dago (4000 biztanle) eta Erkelenz hiritik (43,492 biztanle) oso gertu dago, Lützerath Erkelenz hirikoa izanez.

Orain, Garzweilerren bigarren fasean 12 herri gehiago lekualdatzea eta beste 12.000 pertsona birkokatzea sartzen zen. 2018an beste 900en txanda izan zen, eta herria suntsitu zen, eliza eta errota eolikoak barne. Renanian 45.000 pertsona baino gehiago birfinkatu dira jada lignito-meategiak aire zabalera hedatu direlako, eta 100 herri baino gehiago suntsitu dira, ondare historiko eta kulturalak barne.

Eta Hambach bezala, Garzweiler meategiaren aurrerapenari aurre egin diote bai kaltetutako biztanleek bai mugimendu ekologista eta klimatikoak. Etxetik atera behar izan zuten azken biztanleetako batek, Eckhardt Heukamp-ek, salaketa judiziala aurkeztu zuen. Akisgraneko auzitegiak bere kontrako epaia eman zuen, baina Heukampek Münsterko auzitegi administratibo gorenera jo zuen. RWEk itxaron egin zuen auzitegiak bere erabakia publiko egin arte, eta ondorioz, meatze-aurrerapena atzeratu egin zen.

Pertsona horiengan duen eraginaz gain, kontuan izan behar dugu desplazamendu horrek ondare historikoa eta landa-bizimoduak galtzea ere badakarrela, orain ezartzen direnak baino jasangarritasun-maila handiagoak zeuzkatenak.

Mendekotasun fosilistaren kostu handia

Suntsipen hori guztia Alemaniako meatze-lege zahar batean oinarritzen da, eta gobernuak erabaki zuen interes publikokoa zela ikatza ateratzea elektrizitatea ekoizteko. Greenpeacek «zentzugabea» dela dio. Ondo argudiatzen duten bezala «klimaren babesa interes publikokoa da«, energia-iturri bakar bat ere ez baita klimarentzat lignitoa baino kaltegarriagoa, eta energia-iturri horrekiko mendekotasuna mantenduz, Alemania Parisko 2015eko klima-akordioaren konpromisoak urratzen ari da.

2014an, Alemaniako elektrizitatearen % 27 lignitozko zentral elektrikoetatik zetorren. Lignitoak karbono-ehuneko handiak ditu, % 70eraino, ikatza baita lehen fasean. Horregatik ere, ikatz beltz gogorragoek baino dentsitate energetiko txikiagoa du (18 MJ/kg inguru).

RWE klima-inpaktu handieneko enpresetako bat da, batez ere ikatzaren bidezko ekoizpen elektrikoagatik. 2018an, RWE izan zen Europako karbono dioxidoaren emisio ekoizle handiena. Bere irudia garbitzeko ahaleginean, berriztagarrietan inbertitzen ari da, eta ironikoki iragartzen du «Gure helburua argia da: 2040rako karbono-neutroak izatea». Ironia are handiagoa da, 2021eko irailean RWE klima aldaketaren aurkako politikak aldarrikatzeagatik gobernuei eskatzen dieten erregai fosilen enpresa batzuen artean dagoela jakinarazi baitzen. Horrela, RWEk 1.600 milioi dolarren truke auzitara eraman zuen Herbehereetako Gobernua, ikatzezko zentral elektrikoak pixkanaka ezabatzeko eta ixteko hartutako erabakiagatik.

Utzaraztearen aurkako erresistentzia hasten da (urtarrilaren 10ean) (Aktionsticker Lützerath)

Mugimendu ekologistak alegatu du RWEk ez zuela inoiz ingurumen-inpaktuaren ebaluazio-azterketarik egin meategi horiek ustiatzeko, 1970eko hamarkadan hasi zirenean ez zelako derrigorrezkoa. 2012tik, ekologistek protesta egin dute RWE meategien aurka, energiaren eta isurien ekoizpenarekin lotura zuzena dutelako.

2017ko azaroan, Lurraren Adiskideen Alemaniako adarrak, Bund für Umwelt und Naturschutz Deutschland (BUND), RWE auzitara eraman zuen Münsterko Administrazio Auzitegi Gorenean, eta Hambacheko basoaren mozketari amaiera ematea erabaki zuen. Hipokresia ekintza handia da «larrialdi klimatikoaren aurkako erantzungarri» esatea eta ikatza erretzeaz gain, dauden aintzinako eta jatorrizko basoak suntsitzea, horiek karbono-zurgatzile ordezkaezinak baitira.

Urte horretan, Bonneko Klima Gailurrarekin (COP 23) bat eginez, milaka pertsonak Hambacheko meategia okupatu zuten, eta haren jarduera geldiarazi zuten. Ekintza bera 2018ko urrian errepikatu zuten. 2019ko uztailean, RWE gogor kritikatu zuten komunikabideetan, Hambach basoaren okupazioak ekarri zuen gatazkaren kudeaketagatik, Lützerath-en gaur egungoaren oso antzekoa. Agindu judizial batek eragotzi zuen mozketa gehiago egitea 2020aren amaierara arte, EBko ingurumen-araudia urratzen ote zuen aztertzeko. Hambi hustu ondoren, 2018an Hambacheko basoaren aldeko okupazioa, ekintzaileak Lützerathera joan ziren.

Lützerath erresistentziari eta antzekoei buruzko informazio gehiago aurkituko duzu beste artikulu honetan: