Meatzaritzak Guapinol ibaia lehortu du Hondurasen

Gertuko leku askotan krisi hidrikoa kezkagarria denean, likidoak gure bizitzarako duen garrantziaz eta larrialdi klimatikoaren arriskuez jabetzen gara. Hori dela eta, orain, inoiz baino gehiago, hura murrizteko edozein arrisku saihestu behar da, eta komunitate eta ekosistemen hornidura ere bermatu behar dugu. Ur kontsumo handiko proiektuak nagusitu diren leku horietan, lehortea oso larria da. Hondurasen, Inversiones Los Pinares/Ecotek meatze-enpresaren hondamendia Guapinol ibaian, bertako komunitateetan eta ekosistemetan ere gertatzen da. Urteetan zehar, tokiko komunitateak burdina-oxidoa erauzteko proiektu horren aurka agertu dira, beren ibaia defendatzeko, eta jazarpena, espetxeratzea eta erbestera behartzea edo erailtzea jasan dute. Gaur, aurreikuspenak egia bihurtu dira, eta kutsadurari jarraitu zaio bere Guapinol ibai maitearen lehortze osoa, Bajo Aguango haranean zehar. Aire zabaleko meatzaritzak, kutsaduraz gain, uraren erabilera izugarria dakarrelako, kasu honetan burdina oxidoa harkaitzetik bereizteko kimikoekin ura garbituz.

Dalila Argueta ekintzaile errepresaliatu eta erbesteratuak gogoeta hau egiten zuen: «Denok dakigu ingurumen-inpaktuaren zati bat dela, horren atzean Inversiones Los Pinares enpresaren erantzukizuna dagoela, mendi horietatik jaiotzen diren 34 ur-iturri arriskuan daude. Zer egiten du ur-iturririk gabeko komunitate batek? Kanporaketa da biztanleei ur bila egokituko litzaiekeena. Gure mendiak babesten ez badira, ibaia desagertu egingo da eta jende asko dago birkokatzeko baldintzarik gabe, duten guztia komunitate horretan dago. Ez ditzatela justifikatu Pinaresen ondorioak beti ura urritzen dela esanez. Bere ustez, lehen ur gutxi isurtzen bazen, 20 urtez etengabe ustiatu ondoren, mendia eta ibai guztiak desagertzen dira, gehi lurzoruak eta lurpeak eragindako kutsadura».

Jarraian, Tocoako Ondasun Komunen eta Publikoen Defentsarako Batzordeak zabaldutako komunikatua:

Gertatzeagatiko zoritxartzat jotzen zena gertatu da. Gaur, apirilak 23, agerian geratu da Guapinol ibaiko urak eta bertako izaki bizidunak gutxitzen eta hiltzen ari direla. Komunitateko pertsonek jasotako irudiek aditzera ematen dutenez, Guapinol ibaiaren emaria drastikoki murrizten da Ecotek/Pinares Inbertsioen Burdin Peletizatzailearen Plantaren legez kanpoko instalazioaren altuerara, baina kezkagarriena da landare horretatik 370 metro uretara ibaia erabat lehor dagoela 1.348 metroko tarte batean (1,3 Km), eta giza erabilera eta kontsumoa prekarioan jartzen duela, etxeko animaliena, basa-bizitza eta uretako bizitza osoaren biziraupena.

Carlos Escalerasek mendia harraparitzen duen meatze-enpresaren proiektuaren aurka antolatutako borrokalariak, ibaiak elikatzen dituzten akuiferoak eta inguruan betidanik bizi izan diren espezieak inoiz baino suminduago gaude gaur egun, hondamen ekologikoa gero eta hurbilago eta hilgarriagoa delako.

Hondurasko Estatuak, Tocoako Ondasun Erkide eta Publikoen Defentsarako Batzordeak proiektu honen eragin negatiboari buruz emandako informazio guztia dokumentatuta daukanak, atzeratu egiten du bere esku-hartzea komunitateen eta naturaren alde, meatzaritza-enpresaren interes kriminalen alde eginez eta ingurumena suntsitzea bultzatuz.

Ondasun Erkideak eta Publikoak Defendatzeko Komitea