Elkartasuna: Amalurrako defendatzaileen aurkako kriminalizazio-prozesuetatik urtebetera

(Castellano) (English)

Iazko abenduan, Amalurrako defendatzaileen aurkako hainbat lege-prozesuk bat egin zuten gure geografian eta itsasoetatik haratago. Aroztegiako 7ak babesten ari ginela, salaketa neurrigabea zela eta, beste kasu batzuk ere iritsi zitzaizkigun, eta haiei elkartasuna adierazi genien. Esate baterako, Coyuleko 21 aktibistak, beren lurraldean (Oaxaca, Mexiko) makro-gune turistiko bat eraikitzearen aurka zeudenak, eta Punillako (Kordoba, Argentina) 6ak, autobia bat eraikitzearen aurka zeudenak.

Urtebete geroago, poztu egin gara El Coyul komunitate indigena chontaleko 21 lagunentzako ABSOLUZIO EPAIA deklaratu duten auzitegien ebazpena ezagutzeaz. Pertsona horiek APIIDTT (Lurraren eta Lurraldearen Defentsarako Istmoko Herri Indigenen Batzarra) osatzen dute.

Bestalde, Punillako 6ak gaur, abenduak 18, daude deituta Cruz del Eje epaitegietan deklaratzera. Seiak 2022ko abuztuan Cosquin-en egindako ingurumen-manifestazio batean parte hartzeagatik daude inputatuta, Punillako autobiak eragindako gatazkaren esparruan; beraz, 3 urte dira harlauza hori gainean zutela bizi zirela. Hemendik onena opa diegu, eta haien kasua lehenbailehen ezaba dezaten, Coyulekoa bezala.

Liderren desligitimazioa

Bestalde, ekintzaileak deslegitimatzeko saiakeren berri izan dugu, hala nola Bettina Cruz, APIIDTTen sortzaile historikoa, eta Carlos González García, herri indigenen eskubideen defendatzaile eta abokatua, Indigenen Kongresu Nazionala (CNI) – Gobernu Kontzeju Indigena (CIG) osatzen duena. Bi gertaera horiek pertsona horiek eta haien mugimenduak desligitimatzeko, burua kentzeko eta, batez ere, mugimenduaren barruan ezegonkortasuna sortzeko saiakeratzat hartzen ditugu, ezin baitiote bestela eragin.

Bettina Cruzen kasuan, haren aurkako muntaia Cruz beste pertsona batzuekin agertzen den argazki batetik abiatzen da, horretan Estatuko agenteekin itunak egitea leporatu zaion. Argazkia New Yorkeko Nazio Batuen egoitzan atera zen, 2024ko Indigenen Auziei buruzko Foro Iraunkorraren 23. saioan. Gune horretan bat egiten dute herri indigenetako ordezkariek eta dagozkien estatuetako ordezkariek, Adelfo Regino Herri Indigenen Institutu Nazionaleko (INPI) zuzendari nagusiak bezala. INPIko langileek argazki hori eskatu zuten, eta orain, emaitzak ikusita, APIIDTTren aurka erabiltzeko asmoz egin zela ulertzen da, erakunde honek gaur egun Tehuantepec-eko Istmoan aktibo dauden borroka asko biltzen baititu.

A Planetatik, buruzagi honen eta ordezkatzen duen APIIDTT batzarraren ibilbidea eta konpromisoa ezagutzen dugunok, elkartasuna adierazi nahi diogu eta baita kolektiboari ere. Ez dira pasako!

Coyuleko 21ak

Bestalde, esan bezala, A Planetak Coyulgo 21 zenbakiari elkartasuna adierazi zion, euskal gizarte matxinoak egin zuen bezala, bere prozesua Aroztegiako 7en eta Punillako (Argentina) 6en  judizializazioarekin batera gertatu baitzen. Horregatik, Euskal Herrian izan ziren mobilizazioetan presente izan genituen.

Orain, urtebeteko jazarpenaren eta ziurgabetasunaren ondoren, arnasa har dezakete eta kriminalizatuak izateko arrazoi zuzenarekin jarraitu. Gogora dezagun bere akusazioan Ministerio Publikoak 15 urte arteko kartzela-zigorra, 90.000 peso inguruko isuna eta 55 milioi peso inguruko kalte baten konponketa integrala eskatu zituela, hori guztia eranzteagatiko eta bahiketagatiko akusazioen barruan, heuek fabrikatutzat, funtsik gabekotzat eta sostengu juridikorik gabekotzat salatu baitzituen APIIDTTek.

Zigorren neurrigabekeria eta atxiloketa eta atxilotuen kopuru handia botere-taldeen presio politiko eta ekonomikoekin bat datozela ulertzen da, kasu honetan Punta Faro turismo proiektua manglar kostaldeko aintzira-ekosistema ordezkaezinean sustatzen duten enpresak bezala. Enpresa horiek Puerto Escondido Inversiones – Real Estate, SilMéxico Oaxaca eta Piso59 dira, eta erakundeen laguntza izan dute legez kanpoko praktikak eta atxiloketa horiek egiteko.

Horregatik, pozik gaude erabaki horrekin, borrokan jarraitu behar duten 21 aktibisten askatasuna ez ezik, botere-talde horiek jarduteko muga dutela ere erakusten duelako. Espero dezagun hemendik aurrera erabaki horrek esan nahi duela Chontal del Coyul komunitate indigenak dagokion babesa lortzen duela, baita defendatzen duten ekosistema hori ere, eta Justiziak legearen, inpartzialtasunaren, objektibotasunaren eta giza eskubideen errespetuaren barruan jarduten jarraituko duela.

Punillako 6ak

Punillako Autobidearen (Cordoba, Argentina) aurkako 6 ekintzaileak gaur, abenduak 18, deklaratzera deitu dituzte. Seiak 2022ko abuztuan egindako ingurumen-manifestazio batean parte hartzeagatik daude inputatuta, eta akusazio neurrigabeen biktima ere izan ziren, mehatxuak eta aginteari aurre egitea egotzi baitzitzaizkien, escrache baten testuinguruan.

Aurka zuten autobia-proiektua 2018an hasi zen. Azkenean ez zen onartu, baina alternatiboak kontserbazio-arloko lehentasunezko kategoriako baso natiboa zeharkatzen jarraitzen du, bai eta komunitate indigenen lurraldea ere. Mega-azpiegitura horren helburua da korridore bi-ozeaniko gisa jardutea, egungo arpilatzean baliabide naturalak errazago atera daitezen.

Jazarpen hori Argentinako gizarte- eta ingurumen-arloko protestaren errepresio eta judizializazio gero eta handiagoaren testuinguruan ere kokatu behar da, Milei aitzindari den  erauzketa-proiektuaren fase berri honen aurkako oposizioa desagerrarazteko modu gisa.